Categorie: Microscopie

Oxaalzuur kristallen onder de polarisatie microscoop

In nagenoeg alle bouwmarkten kan men ontweringswater kopen hetgeen een ca. 3%-ige oplossing van oxaalzuur (giftig) in water is. Ik heb wat van dat ontweringswater ingedampt totdat bij afkoelen naaldvormige kristallen gevormd werden. Vervolgens heb ik een druppel van de oplossing op een objectglaasje geplaatst, het water aan de lucht laten verdampen, er een dekglaasje opgelegd en vervolgens het preparaat onder de polarisatiemicroscoop bekeken. De kristallen zijn kleurloos bij gewoon licht maar laten prachtige kleuren zien onder de polarisatiemicroscoop.

Maaswijdte van een zeef bepalen

Uiteraard al eerder vermeld is dat ik lid ben van GEA’s Werkgroep Zand, waarbij we verschillende zandsoorten bekijken met een mineralogische en geologische blik. Een van de analysemethodes (zeefanalyse) die men gebruikt als men een zandmonster heeft is het scheiden van het zand in verschillende zeeffracties die dan elk een bepaalde deeltjesgrootte verdeling bevatten (ASTM C136). Zoals het woord al aangeeft bereikt men dat door het zand door een stapel zeven met een steeds kleinere maaswijdte (de lengte van de opening tussen de draden) te “gieten”. Professionele, gekalibreerde, zeefsets zijn duur en daarom heeft een van onze medeleden een set goedkopere zeefsets laten maken uit gaas en PVC buizen (zie de foto hieronder).

Deze heb ik nu al een tijdje in mijn bezit en ze werken goed. De vraag waar men eigenlijk wel een goed antwoord op wil hebben is wat de maaswijdte van elke zeef is. Bij nader inzien kon mijn Celestron USB microscoop helpen daar antwoord op te geven. De bijgeleverde software maakt het nl. mogelijk om afstandsmetingen uit te voeren. Dat heb ik gedaan en na wat rekenwerk en enkele controles kon ik op deze manier redelijk nauwkeurig de maaswijdte bepalen.

Niet geheel verrassend wijkt de gemeten maaswijdte een beetje af van de specificatie van de gebruikte zeven.

Anti Reflectie Truc voor Digitale Microscopie

Een van de probleempjes waarbij men bij het gebruik van digitale microscopen wel eens mee te maken heeft is reflectie. Bij iets grotere objecten) bv mineralen of objecten die men wil manipuleren is men gedwongen om deze van enige afstand te bekijken. Als men deze objecten dan op een gladde ondergrond heeft gelegd krijgt men vaak last van de LED lampjes die in de microscoop ingebouwd zitten.

Dit reflectie probleem kan men oplossen door de objecten op een matte, niet reflecterende ondergrond te leggen. Ik gebruik het materiaal dat men vaak in doosje met smartphones of gadgets kan vinden. Een zwart, mat kuststof waarin men vaak een vorm in snijdt om het gadget in te leggen. In dit geval heb ik een ´plaatje`dat als deksel diende kunnen vinden, hetgeen ideaal is voor dit soort werk.

Bij wat dikker materiaal kan men ook een holte maken waardoor de objecten beter blijven liggen.

Digitale Camera Adapter voor microscopie

Een van de zaken waar men mee te maken krijgt als men wat serieuzer met microscopie (NGVM) en geologie (werkgroep zand) bezig is dat men wil vastleggen wat men waarneemt. De microscopen die ik gebruik hebben geen camera tube en daarom maak ik gebruik van een speciale microscoop adapter waar ik dan een speciale camera op kan zetten aangezien niet elke camera is geschikt voor deze toepassing, ik zelf heb een Nikon Coolpix 990 camera. Deze maakt mooie foto’s maar uiteindelijk is het een 3.3 Mpixel camera met maar een klein scherm hetgeen ook nog een relatief lage resolutie heeft. Scherpstellen via dat schermpje is niet altijd even gemakkelijk. Als contrast heb ik ooit eens een goedkope Samsung 12 Mpixel digitale camera gekocht voor ca. 50 € die prachtige foto’s maakt en ook nog eens een “groot” scherm op de achterkant heeft. Het zou dus mooi zijn als men deze kan gebruiken om foto’s te maken door de microscoop. Soms lukt dat door deze handmatig voor het objectief te houden maar het blijft nogal lastig.

Recentelijk zag ik een foto in een artikel die mij op het spoor zetten van speciale camera adapters. In  dit geval gaat het om de Seben DKA2 Universal Digiscoping  Digital Camera Adapter. Dit is een houder die het mogelijk maakt om een digitale camera op een stabiele manier voor het oculair van een microscoop te plaatsen. Deze adapter kan men in Duitsland via een webshop kopen voor € 27, daar komen dan nog verzendkosten bij, maar voor € 35 is men dan klaar. Na bestelling had ik deze adapter binnen 3 dagen in mijn bezit. Ik ben deze uiteraard onmiddellijk gaan uitproberen en kan dan nu ook bevestigen dat deze perfect werkt. Het is even knutselen om de goede stand te vinden (bv de uitgeschoven camera lens op een kleine afstand van het oculair houden), maar dat lijkt meer een kwestie van oefening te zijn. Hoe goed deze werkt kan men zien in onderstaande foto, het hoofd van een gefossileerd visje, gemaakt m.b.v. een stereo microscoop. Op deze foto heb ik een foto van de adapter in werking geplakt.

Kiezelgoer

Een van die microscopie onderwerpen waar ik iets meer werk van wil gaan maken is het bekijken van diatomeeën (http://nl.wikipedia.org/wiki/Diatomee%C3%ABn). Op YouTube zijn er een drietal interessante filmpjes te vinden over dit onderwerp, waarin beschreven wordt waar men ze kan vinden, isoleren en bewerken voor chemisch onderzoek.

Daar zit aardig wat werk aan verbonden en ik ben er nog niet aan toegekomen dit daadwerkelijk uit te voeren. Ik wist echter dat kieselgoer opgebouwd is uit diatomeen, hetgeen ook wel blijkt uit de andere naam waaronder het bekend is nl diatomeeënaarde.  Bij een drogist wat kieselgoer kunnen kopen. Onderstaande foto laat zien wat ik onder de microscoop zag. Men kan waarnemen  dat kieselgoer inderdaad opgebouwd is uit diatomeeën, maar men kan ook goed zijn dat het fijngemalen is. Veel skeletten zijn sterk beschadigd en men ziet alleen maar brokstukken.

Russische Veldmicroscoop

Een van de microscopen die ik in mijn bezit heb is een oude Russische veldmicroscoop die verrassend goed werkt (ooit eens via het blad ‘Mens en Wetenschap’ gekocht). Laatst kocht ik in een kringloopwinkel een kistje met een speelgoed microscoop erin. Het ging me meer om het kistje, die microscoop was kapot. Er zat echter ook een preparaat bij “Leafhair of Silverberry” hetgeen ik vervolgens onder deze microscoop bekeken heb, De foto van het bladhaar heb ik gemaakt door de lens van mijn Samsung Galaxy Note 2  op het oculair te zetten. Al met al is het resultaat verrassend goed.

Bleef de vraag over wat voor een plant een “Silverberry” is. Dat heb ik kunnen uitdokteren nadat ik de latijnse naam “Elaeagnus commutata” gevonden had. In het Nederlands heet deze plant “Zilverwilg”, een tuinstruik die uit Noord-Amerika komt. De struik heeft een grijsgroen blad en een groenwit kleurige bloem.

Saharazand op mijn auto – II

In het vorige blog werd over Saharazand op de auto geblogd. Als er in de Sahara een zandstorm heeft gewoed kan het opgewaaide stof en fijne zand hoog in de atmosfeer terecht komen en door de wind over een groot oppervlak verspreid worden. Als het gaat regenen, komt het met de regen omlaag en vinden we het o.a. terug op onze auto als een fijn gele of soms oranjeachtig waas. Indertijd heb ik het zand m.b.v. plakband van de auto afgehaald en onder de microscoop bekeken. Dat gaf echter niet al te duidelijke beelden. In oktober heb ik een nieuwe kans gehad. Dit keer heb ik echter wat zand afgespoeld en vervolgens ingedampt alvorens het onder mijn Euromex ML2000 microscoop te bekijken met doodvallend en gepolariseerd licht. Vooral onder gepolariseerd licht is nu te zien dat er mineralen in het zand zitten. Het merendeel lijkt kwarts te zijn en er zit ook wat organisch materiaal tussen.

Saharazand op mijn auto

Op vrijdag, 29 juni 2012 regende het  en de dag erna viel me op hoe stoffig mij auto was. Ik moest onmiddellijk aan Saharazand denken. Als er in de Sahara een zandstorm heeft gewoed kan het opgewaaide stpf en fijne zand hoog in de atmosfeer terecht komen en door de wind over een groot oppervlak verspreid worden. Als het gaat regenen, komt het met de regen omlaag en vinden we het o.a. terug op onze auto als een fijn gele of soms oranjeachtig waas.

Op de foto is dat niet goed te zien, maar de kleur doet inderdaad geelachtig aan. Op zaterdag vroeg ik me af of ik iets interessants kon vinden in dit stof als ik het microscopisch onderzocht. Ik besloot daarom een plakband preparaat te maken. Een stukje helder plakband werd eerst op de autoruit geplakt  en vervolgens op een objectglaasje. Het objectglaasje werd onder een microscoop gelegd. In dit geval heb ik gebruik gemaakt van mij Celestron Digitale Microscoop die volgens de fabrikant 10x, 40x en 150 x kan vergroten. Onderstaande foto heb ik met deze microscoop gemaakt bij maximale vergroting. Het grote deeltje is ca. 0.3 mm groot. Veel details kan men niet herkennen. Men ziet veel zeer kleine donkergekleurde deeltjes en lichtgekleurde deeltjes. Ik heb dit preparaat ook eens onder mijn Euromex Novex K microscoop bekeken met opvallend licht en kreeg de indruk dat het lichtgekleurde materiaal van organisch oorsprong was (meer groen gekleurd).

 

Bladafdruk maken voor microscopisch onderzoek

In het boek van Bruno P. Kremer met de titel `Mikroskopieren ganz einfach’  (2008, Kosmos, ISBN: 9783440113400) wordt een methode beschreven om een afdruk te maken van een blad en die afdruk vervolgens microscopisch te bestuderen. De methode is heel eenvoudig in zijn opzet en geeft goede resultaten. Uiteraard heeft men een blad van een plant nodig. Daar laat men een druppel alleslijm (bv van Bison) opvallen dat men met een dekglaasje dun uitsmeert. Laat de lijm goed drogen. Neem vervolgens een pincet met een scherpe punt en gebruik die om  voorzichtig een stukje lijmlaag van het blad te trekken en op een objectglaasje te leggen. Leg er vervolgens een dekglaasje op en bekijk het resultaat onder de microscoop.

Zoals men in onderstaande foto kan zien is de afdruk die men op deze manier kan verkrijgen zeer gedetailleerd. Zelfs huidmondjes zijn zichtbaar. Op zich is deze methode makkelijker om dit soort structuren waar te nemen dan met een microtoom aan de slag te gaan.