Benzoëzuur heeft een relatief laag smeltpunt (122.4 °C) hetgeen het mogelijk maakt om microkristallen te maken voor bestudering onder de microscoop. Ik heb een objectglaasje met wat benzoëzuur erop op een USB warmhoudplaatje gelegd en ca. 1 cm daarboven een ander objectglaasje gepositioneerd. Na enige tijd ziet men kleine kistallen op het objectglas verschijnen. Draai het objectglas om en bekijk het onder de microscoop, eventueel onder gepolariseerd licht.
Als microscopist wordt je wel eens geconfronteerd met het probleem dat onderdelen heel vast in elkaar gedraaid kunnen zitten. Aangezien het om delicaat materiaal gaat wil je dan niet grof geweld (bv met een tang) toepassen om deze stukken weer uit elkaar te kunnen draaien. De oplossing voor dit probleem is een speciale tang, de Boa Constrictor, een tang/sleutel met een riem die men bij Conrad kan kopen kopen. Je wikkelt de riem om het onderdeel dat je los wilt draaien, klemt deze vast met het handvat en draaien maar. Werkt perfect en beschadigd het onderdeel niet. Natuurlijk ook handig om doppen lost te draaien.
De DinoLite Edge AM4815ZT USB microscoop in combinatie met de Huion L4S A4 LED Light Box nodigt uit om ook wat oudere, meer driedimensionale, objecten uit mijn verzameling opnieuw te bekijken. In dit geval gaat het om een niet al te mooi preparaat van een insect opgeslagen in barnsteen. Dat het om een ietwat opgefrommeld insect gaat is duidelijk te herkenne. Het insect is maar enkele mm groot. De foto is gemaakt met manuele stacking (EDOF).
Al eerder heb ik een review geschreven over mijn Windows Lenovo Yoga Book, een “meeneem” laptop/tablet waar ik nog steeds heel tevreden over ben. Iets waar ik iets minder tevreden over was, was het kabaal dat het Halo keyboard maakt als je aan het typen bent. Op zich is deze haptic feedback wel fijn, maar op een tafel als je met meerdere mensen aan het praten bent kan het storend zijn. Alhoewel men deze haptic feedback niet kan reduceren kan men deze wel uitschakelen. Men gaat daarvoor naar het “Control Panel” dat men kan vinden door via “Start” onder “Windows System” . Daar selecteert men “Appearance and Personalization”. Onderaan de lijst ziet men nu “Halo Keyboard” staan. Selecteer men deze optie dan kan men het geluid, de vibratie of beide uitschakelen. Zelf prefereer ik het om alleen maar het geluid uit te schakelen. Dit werkt in ieder geval wat rustiger.
Alhoewel USB microscopen zoals de DinoLite Edge AM4815ZT een ingebouwde lichtbron hebben (LED lampjes) die bovenop het te onderzoeken object schijnen is het in sommige gevallen handig om een object ook van onderen te kunnen belichten, bij voorkeur met een gelijkmatig verdeelde lichtbron. Voor dat doel heb ik recentelijk bij Amazon.de de Huion L4S A4 LED Light Box (ca. 40 €) aangeschaft. In het Nederlands spreken we hier van een lichtbak die normaliter gebruikt wordt voor het overtrekken van tekeningen. Dit type lichtbakken is erg dun, de verlichting is homogeen verdeeld, geeft geen warmte af en de voeding wordt geleverd via een USB kabel. Om deze redenen alleen al zijn deze lichtbakken ideaal voor een USB microscopist maar ook als de verlichting niet aan staat (zoals in onderstaande foto, hetgeen noodzakelijk was om een goede foto te kunnen maken) levert de lichtbak een mooi wit werkoppervlak. Het enige nadeel is dat het A4 formaat eigenlijk iets te groot is, een A5 versie zou iets handiger om mee te nemen zijn.
Lid zijnde van de NGVM was al weer enige tijd terug het onderwerp van de werkavond Dino-Lite USB-microscopen. Na dij werkavond was ik vast van plan met een Dino-Lite USB microscoop aan te schaffen. De Celestron microscoop die ik al langer in mijn bezit heb is zeker niet slecht maar de Dino-Lite is kwalitatief beter en de bijgeleverde software is ook van hoge kwaliteit. Dat ik niet gelijk een Dino-Lite gekocht heb heeft te maken met de prijs. Een professionele USB-microscoop kost aanzienlijk meer en voor deze aanschaf heb ik een tijdje gespaard. De Dino-Lite Edge AM4815ZT heb ik uiteindelijk voor € 774 gekocht bij Conrad. Er zijn goedkopere modellen verkrijgbaar maar om specifieke redenen wilde ik dit model heb.
De basis specificaties van de AM4815ZT lijken er, t.o.v. een Chinese USB microscoop, niet uit te springen met 1.3 megapixel, 20 ~ 220x vergroting en USB 2.0, maar dat wordt ruim gecompenseerd door de degelijke bouw, de hoge kwaliteit van de foto’s die men neemt en nog een paar ander eigenschappen. Om maar een paar van de in het oog springende verschillen te benoemen. De Dino-Lite heeft een lens van glas (niet van plastic, hetgeen de kwaliteit van het beeld duidelijk ten goede komt), de LED’s kunnen ook uitgezet worden als men met doorvallend licht wil werken, er is een polarisator ingebouwd die helpt om reflecties te verminderen, op de focusschijf kan men aflezen welke vergroting men hanteert, er worden kappen meegeleverd die bruikbaar zijn voor verschillende toepassingen en er zit een uiterst gevoelige microswitch op die het mogelijk maakt om een foto te maken zonder dat het beeld verspringt.
Afgezien van de polarisator waren de allerbelangrijkste eigenschappen voor mij om te kiezen voor de AM4815ZT:
Al deze eigenschappen zijn vooral belangrijk als men afbeeldingen wil nemen van objecten met iets meer diepte, in mijn geval mineralen zoals we die vinden in zand maar ook micromounts.
Naast de hardware stelt Dino-Lite het softwarepakket DinoCapture beschikbaar dat draait onder Windows. Er is ook een Macversie maar deze kan niet met alle Dino-Lite modellen overweg, en juist de AM4815ZT valt onder de niet ondersteunde modellen. De software herkent automatisch welk model Dino-Lite gekoppeld is, en maakt het mogelijk om na kalibratie afstanden en omtrekken te meten. Voor de kalibratie kan men gebruik maken van de meegeleverde objectmicrometer.
Dat deze USB-microscoop uitermate geschikt is voor het fotograferen van 3D object kan men het beste demonstreren met het fotograferen van een micromount. In onderstaande foto compilatie van een calciet kristal kan men het gebruikelijke beeld zien als men inzoomt op een relatief groot object, de top is in focus maar de rest van het kristal niet. Door gebruik te maken van de automatische EDOF-functie produceert men een aanzienlijk betere foto. Als men echter goed kijkt ziet men toch nog enige onscherpte aan de onderkant van de micromount. De oorzaak is dat bij automatische EDOF-foto’s genomen over een bepaalde diepte en voor een aantal van die foto’s valt het object buiten focus. Dit probleem kan men oplossen door manueel foto’s te nemen. Op deze manier neemt men alleen foto’s in bewerking waar een deel van het object in focus is, hetgeen een beter resultaat oplevert.
De EDR-functie mag in eerste instantie niet echt relevant lijken voor de gewenste toepassingen maar juist deze functie kan weer details naar voren halen die men normaliter maar met moeite kan observeren. Dit wordt gedemonstreerd m.b.v. onderstaande foto-compilatie van een toermalijn micromount. Bij gebruik van de EDR-functie komen op de top van het kristal details naar voren die men op de andere foto’s niet kan waarnemen.
De functie van de ingebouwde polarisator is het minimaliseren van schitteringen die op glanzende objecten ontstaan door reflectie van de ingebouwde LED’s. Dat effect kan men goed demonstreren bij het fotograferen van een Bismuth kristal. In onderstaande foto-compilatie kan men op de EDOF opname met maximale polarisatie zien dat er duidelijk minder schittering waarneembaar is. Wat deze compilatie echter ook goed laat zien is het effect van de EDR-functie. Juist in deze context levert deze de beste opname van het kristal.
Indien men met mineralen te maken heeft die men uit zand geselectreerd heeft dan gaat het om kleine kristallen met vaak een groote die kleiner is dan 1 mm. Voor het registretren en identificeren van de mineralen is de AM4815ZT vooral geschikt omdat voor identificatie de driedimensionale vorm vaak belangrijke informatie bevat (type kristalrooster). Door van EDOF en EDR gebruik te maken kan men juist die details naar voren halen die identificatie vergemakkelijken. Een voorbeeld van mineralen die men in zand kan vinden is weergegeven in onderstaande foto compilaties.
De bruikbaarheid van de AM4815ZT voor het observeren en registreren van zandmineralen wordt benadrukt als men inzoomt op een enkel deeltje.
Ook “standaard” microscopische preparaten zijn onder de Dino-Lite USB microscoop goed en met veel detail te observeren. Een optische microscoop kan uiteraard nog meer detail zichtbaar maken maar voor veel toepassingen zijn de door de AM4815ZT te leveren prestaties voldoende.
Zoals vermeld kan men via de bijgeleverde software afstanden en hoeken meten. Daarvoor moet men de microscoop software wel kalibreren hetgeen mogelijk is met de bijgeleverde kalibratie slide.
Indien men een smartphone heeft kan men de Dino-Lite via een adapter aan de smartphone koppelen en vervolgens m.b.v. de app CameraFi (beschikbaar onder Android en iOS) de Dino-Lite gebruiken. Zoals men op onderstaande foto kan zien werkte dat vlekkeloos met mijn Samsung Galaxy Note 4.
Dino-Lite levert naast de USB microscoop ook nog vele handige en zeer degelijk geconstrueerde accessoires, met als nadeel dat deze daarom nogal aan de prijs zijn. Een accessoire die onmisbaar is bij het gebruik van een USB microscoop is een zeer stabiele houder die de microscoop fixeert boven het object, De door Dino-Lite geleverde voet is bij Conrad te verkrijgen voor € 135. Conrad levert voor € 40 echter ook een microscoop houder die zeer goed voldoet voor deze taak, de voet is verzwaard en als men de microscoop via de kogelgewrichten fixeert staat deze zeer stabiel boven het object.
Concluderend kan ik stellen dat ik Dino-Lite Edge AM4815ZT USB-microscoop als een zeer waardevolle aanvulling aan mijn microscopen collectie beschouw, vooral als men geïnteresseerd is in het bekijken van objecten op stereomicroscoop schaal (20-40x vergroot).
Referenties:
In 2017 was ik in Madrid om samen met een collega Fleming’s Gas & Liquid Treating training te geven. Uiteraard hebben we van de gelegenheid gebruik gemaakt om enkele toeristische attracties te bezoeken. Een van de plaatsen die we bezocht hebben en waar we ons nedergestreken hebben om van een drankje en een hapje te genieten was de Plaza Mayor. Mijn collega had een zeer oude reisgids bij zich die nog stamde uit de 60-er jaren met daarin een foto van de Plaza Mayor. Het is interessant om het contrast te zien tussen onderstaande foto’s. In de 60’er jaren werd het plein als parkeerplaats gebruikt terwijl het nu een voetgangers en restaurantjes plein is.
Soms kom je iets tegen in je archief waarvan je je niet meer goed kunt herinneren wanneer je de foto gemaakt hebt en met wat voor experiment je bezig was. Ik vermoed dat ik bezig was met een kristallisatie experiment dat niet helemaal liep zoals ik graag wilde. Ik heb deze op 2 augustus 2015 gemaakt en naar ik nu denk bewaard omdat de foto me wel aanspraak.
Watten zijn gemaakt van ongesponnen katoen. Bekijkt men een katoenvezel onder de microscoop, dan ziet hij eruit als een vlak band met kurketrekkerachtige draaiingen. Deze wrongen, een typisch kenmerk van katoen, veranderen vaak de draairichting.
Bij het spinnen blijven de vezels ondanks het gladde vezeloppervlak goed aan elkaar vastzitten, omdat de wrongen daarbij als scharnieren in elkaar passen. Tevens is katoen zowel tegen mechanische als tegen chemische invloeden uitermate bestand. Hij vertoont een hoge treksterkte en een hoge slijtvastheid en kan bovendien zeer goed tegen vocht. Ook is hij relatief goed bestand tegen warmte. Bij droog katoen treedt vergeling op bij ca. 160°C. Bij ca. 250°C wordt hij bruin. Verder is katoen gemakkelijk te reinigen en beschikt hij over uitstekende kleurende eigenschappen. De gele en bruine tinten, die ruwe katoenweefsels van nature hebben, zijn goed te verwijderen door te bleken.
Een van de leukere dingen van het hebben van optische en digitale microscopen is dat men alledaagse voorwerpen kan bekijken onder de microscoop en daardoor details waarnemen die men normaal gesproken niet goed kan zien. In mijn pogingen om mijn handschrift weer een beetje leesbaar te maken ben ik weer iets vaker met een pen gaan schrijven en als je daarmee begint val je al snel op vulpennen terug. Dan kun je vervolgens de verleiding niet weerstaan om er meerdere aan te schaffen. Mijn meest recent verworven vulpen is de Kaweco AL Sport, een vulpen die men gemakkelijk in een broekzak kan steken. Gekocht bij de vulpenspeciaalzaak P.W. Akkerman in Den Haag. Ik heb de punt eens wat beter bekeken met mijn Celestron USB microscoop (10 x vergroot). Het resultaat kan men zien in onderstaande foto’s. Om het met Grolsch te zeggen “Vakmanschap is meesterschap”.
