Al fietsende over de geniedijk kwam ik opeens een stuk fietspad tegen dat winters overkwam, helemaal bedekt met wit pluis. Daarnaast stonden enkele bomen die ook vol hingen met dat witte pluis. Ik ben slecht in het herkennen van planten en bomen maar m.b.v. Obsidentify kon ik bepalen (op basis van een foto van de bladeren) dat het hier om zwarte populieren ging. Het pluis is afkomstig van de vrouwelijke katjes van de populier die na de bestuiving tot in mei en juni blijft hangen. Dan springt de doosvrucht open en komt het zaad vrij, omgeven door donzig pluis, vrij. Uiteraard heb ik een monster van de witte pluis genomen om thuis onder de microscoop te bekijken. Veel detail kan men niet zien in de pluisdraad.
Een van de gadgets die ik al wat langer wilde bemachtigen vas een thermsche camera maar de gepeperde prijzen ervoer ik als een belemmering. Recentelijk kwam ik bij Banggood echter een mini thermische camera tegen die men op de smartphone aansluit en die redelijk geprijsd was (75 €, inclusief verzendkosten), de TIOP01 Resolution Infrared Thermal Imager. De resolutie van 32×32 is niet bijzonder hoog maar is nog steeds bruikbaar. Via de USB-C connector sluit men de camera aan op de Android smartphone en via de te downloaden App (TinyThermalImager) kan men thermische foto’s nemen. Persoonlijk vind ik het grootste voordeel dat de camera zeer compact is en gemakkelijk mee te nemen.
Thermische opname van een smoothie
Specificaties: Name: Thermal Imager Resolution: 32*32 Temperature measurement ranges: -20~1000°C Temperature measurement accuracy: ±3°C Field of view: 33° Maximum frame-number: 5fps Color mode: 5 Interface：TYPE-C System requirement: Android 8.0-12 Operating temperature: 0℃~50°C Storage temperature: -40℃~80°C Item size: 45 * 31 * 20mm Item weight: 11g
Iets wat je tegenwoordig niet meet zo vaak ziet. Het interferentiepatroon (regenboog achtig) dat veroorzaakt wordt als olie op een nat wegdek is gelekt. Je vraagt je wel weer af hoe ver die auto komt met zulk een schijnbaar groot lek.
Bij een bezoek aan de kringloopwinkel zag ik onderstaande leisteenachtige steenen die duidelijk wat kleine fossiele schelpjes bevatte die maar enkele mm groot zijn..
Leisteen met fossiele schelpen
Onder de USB microscoop kunnen we wat meer details waarnemen. (Dino-Lite Edge AM4815ZT , ca. 50x)
Soms komt men deze balanceerspeeltjes tegen op iemands bureau. Dit type balanceer speeltjes waren in de 19de eeuw erg populair maar hun geschiedenis kan herleid worden naar het vroege China en India. De truuk is om ervoor te zorgen dat het zwartepunt laag light door minimaal de halve massa benden de voeten te plaatsen (de bolletjes op het eind van de balanceerstok).
Als men een gevuld wijnglas bekijkt kan men op
de glasrand, vlak boven de meniscus de zogenaamde “Tranen van wijn zien.”
In eerste instantie denkt men dan misschien dat men met een condensatie effect
te maken heeft maar dat is niet het geval. De druppels ontstaan door verschillen
in oppervlaktespanning die ontstaan als de alcohol verdampt uit de dunne
wijnfilm die op de binnenkant van het glas zit.
Elk vloeistof heeft een oppervlaktespanning
die de vorm van de meniscus bepaalt. Bij water is die sterker dan bij alcohol.
Als men alcohol en water mengt wordt de oppervlaktespanning van het water
verlaagd. Nu zal in de dunne film op de glaswand de alcohol sneller verdampen dan
in het glas zelf hetgeen betekent dat de oppervlaktespanning in die filmlaag
toeneemt. Dat trekt nu de alcoholhoudende wijn met een lager
oppervlaktespanning aan die dus omhoog kruipt. Men kan ook zien dat er vlak
boven de meniscus zich een dikkere rand gevormd heeft. Hier is de oppervlaktespanning
dermate hoog dat zich druppels vormen, die uiteindelijk zo zwaar worden dat ze terugglijden
in de wijn, Vervolgens ontstaat weer een nieuwe druppel omdat de wijn omhooggetrokken
wordt. Dit effect wordt verbroken als er zoveel alcohol verdampt is dat de
spanningsverschillen te klein worden om de kringloop in stand te houden (of
omdat het glas leeggedronken is).
Hoe dichter de tranen naast elkaar liggen des te hoger is het alcoholgehalte.
Literatuur:
M. Gugliotti, T. Silverstein; “Tears of Wine”; Journal of Chemical Education; 81 1 2004; p. 67,68.
T. Silverstein; “Why Do Alcoholic Beverages Have “Legs””; Journal of Chemical Education; 75 2 1998; p. 723,724.
In de herfst komen de paddenstoelen op waarbij men ook wat microscopisch onderzoek kan uitvoeren. In dit geval heb ik een sporenpatroon gemaakt door de hoed van een (kleine) paddenstoel gedurende de nacht op een glazen (dia)plaatje te leggen. Na ’s morgens de hoed verwijderd te hebben kan men de glasplaat onder de microscoop leggen.
(Euromex ML2000, Objectief 20x, Luckyzoom YW500 HD 5MP USB Cmos Camera Electronic Digital Eyepiece)
Al jaren lid zijnde van de KNNV afdeling Haarlem maar daar nog niet veel mee gedaan hebbende besloot ik recentelijk de Basiscursus Paddenstoelen te volgen. Twee avonden les in het determineren van paddestoelen en een excursie bij Koningshof waar we het geleerde in praktijk brengen.
Tijdens de excursie heb ik onderstaande foto gemaakt.
