De website van P.B.M. Vermaseren “Eenvoudige maar leuke proefjes in het huislaboratorium” beschrijft een 80 tal experimenten die hij in zijn thuislaboratorium heeft uitgevoerd. De experimenten worden gedetailleerd beschreven en de resultaten verklaard. Uitleg over hoe een thuislaboratorium in te richten en hoe chemicaliën te verkrijgen wordt ook gegeven. Mijn inziens een zeer goede website.
Als ik aan mijn jeugd en aan scheikunde dozen denk dan komen de namen van Philips, Schuco, Salter en Kosmos boven drijven. Als men tegenwoordig een fatsoenlijke scheikunde experimenteerdoos wil kopen dan is naar mijn mening de Kosmos C3000 de enige die echt interessant is. Een aantal daarvan heb ik in mijn bezit. Aan de andere kant van de oceaan is Gilbert de meest bekende naam op dit gebied. Wat ik bij experimenteerdozen altijd interessant vind om door te lezen is de bijgevoegde handleiding. De handleiding van de Gilbert Chemistry is online beschikbaar gesteld, zowel in HTML als in pdf vorm.
Lambdasyn is een Duitstalige website die eenvoudig van opzet en daardoor zeer doelgericht is. Door op een stofnaam te klikken krijgt men een synthese voorschrift voor de betreffende stof te zien. Het gaat hierbij om organische zowel als anorganische stoffen. Van enkele stoffen krijgt men een voorschrift dat weergeeft hoe ze uit natuurlijke bronnen te isoleren zijn (bv carotine uit wortelen).
In boeken die wetenschappelijke experimenten beschrijven ben ik altijd al geïnteresseerd. Hierbij geldt ook des te ouder des te interessanter. Gelukkig hebben Google en Microsoft ondertussen veel boeken gescand, en daar zitten veel oude wetenschappelijke boeken bij. Wat nog veel leuker is is dat veel van die boeken vindbaar en downloadbaar zijn via het Internet Archive (archive.org) via een relatief eenvoudige zoekopdracht. Via bv. de zoekopdracht “chemical experiments AND mediatype:texts” kan men veel interessante boeken vinden. Men hoeft zich natuurlijk niet te beperken tot chemie. Momenteel ben ik ook veel boeken aan het downloaden over microscopie.
Weer zulk een website die men tijdens het Googlen tegenkomt. De Teaching Modules die men op Department of Chemical Engineering – Teaching Modules kan vinden bevatten natuurkundige en chemische experimenten. Op het moment dat ik deze blogbijdrage schrijf 31, voorbeelden zijn van biobrandstof, filtreren, ferrofluids, etc.. De modules zijn volledige leerpakketen en bevatten alle gegevens die een leraar kan gebruiken om er een lesmodule van te maken nl achtergrond informatie, hoe het experiment uit te voeren maar ook vragen die men kan stellen.
In mijn rubriek websites met experimenten is deze website een beetje een vreemde eend in de bijt. De Duitstalige HC+RS Home Labor page is wel degelijk een site met experimenten, alleen zijn het niet experimenten die men makkelijk zelf thuis kan uitvoeren. De site bespreekt experimenten op algemeen fysisch gebied maar ook op het gebied van magnetisme, elektrotechniek en hoogfrequente straling. Aan veel experimenten worden hoge eisen gesteld qua beschikbare apparatuur, maar niet allemaal. Voor bv slingerproefexperimenten heeft men alleen maar zeer eenvoudige middelen nodig. Ik weet niet meer helemaal zeker hoe ik deze site gevonden heb maar ik vermoed dat het te maken heeft met de beschrijving van een Kelvin generator die men op deze site kan vinden. Enige tijd geleden heeft iemand me een beschrijving van dit experiment opgestuurd en bij het zoeken naar achtergrond informatie ben ik waarschijnlijk deze site tegengekomen. De Kelvin Generator of Kelvindruppelaar is een elektrostatisch apparaat waarbij vonken gecreëerd worden door middel van vallende waterdruppels druppels door metalen cilinders.
In deze blogbijdrage wijk ik een beetje van mijn straniem af als ik websites met experimenten bespreek. Er is eigenlijk maar een experiment op de website www.techmind.org dat de me interesseert en dat is een getailleerde beschrijving hoe men zelf een sonoluminescentie opstelling kan bouwen. Sonoluminescentie is het verschijnsel dat in een vloeistof die blootgesteld wordt aan ultrageluid lichtflitsen kunnen optreden. Het mechanisme is nog steeds niet exact bekend. Een gedetailleerde discussie over sonoluminescentie kan men vinden in een Scientific American artikel van Seth J. Putteman `Sonoluminescence: Sound into Light` ( February 1995).
In datzelfde nummer kan men in de rubriek `The Amateur Scientist`een artikel vinden geschreven door Robert A. Hiller en Bradley P. Barber getiteld `Producing Light from a Bubble of Air` ( p. 78-80) waarin de bouw van een sonoluminescentie opstelling beschreven wordt die als basis diende voor de beschrijving op deze website.
Een van de zaken die iedereen bezighoudt die thuis wetenschappelijke experimenten wil uitvoeren is het verzamelen van laboratoriumapparatuur en chemicaliën. Ik heb op mijn website al een paar pagina’s opgezet die beschrijven welke spullen ik waar gekocht heb:
Chemicaliën en laboratorium spullen (waar te bestellen)
Apparatuur & Glaswerk (waar te verkrijgen/kopen)
Chemicaliën (welke, waar te verkrijgen)
Experimenteerdozen (niet alleen maar scheikundedozen)
Veel spullen verkrijg ik echter via marktplaats en het leek me een goed idee om eens vast te leggen welke zoektermen ik daarvoor gebruik.
Mijn lijst van zoektermen is als volgt:
Men kan natuurlijk ook Scheikunde, Chemie, Natuurkunde, Fysica, Physica, Chemistry, Biologie, en Experiment als zoektermen gebruiken. Het nadeel is echter dat men dan heel veel boeken vindt. Dat probleem kan men ondervangen door vervolgens binnen de resultaten in te zomen op een geschikte rubriek.
Daarnaast is er nog een andere makkelijke manier om veel spullen te verkrijgen. Dat is bestellen via Labstuff. Daar kan men bijna alles vinden wat men zou willen hebben. Het nadeel is dat men vaak de volle prijs betaalt terwijl men op marktplaats vaak goede spullen voor een lage prijs te pakken kan krijgen .
Veel van mijn laatste blog bijdrages hebben microscopie als onderwerp en ik wilde deze trend nog even doorzetten door de website van Ronald Schutte genaamd `De wereld onder de microscoop’ te bespreken. De naam van de site verteld als waar het over gaat en de site slaagt er heel goed is dit onderwerp uitgebreid en gedetailleerd te behandelen. Momenteel kan men vooral veel over Histologie vinden maar regelmatig wordt de site uitgebreid met kennis en informatie.
De site staat vol met foto’s, tekeningen, videofragmenten, animaties en de bijbehorende theoretische onderbouwing. Op deze manier wordt getoond hoe van een object dat bekeken gaat worden een preparaat te maken. Alle getoonde preparaten zijn zelf vervaardigd en zeer divers. Een cursus Histologie kan gratis in pdf formaat worden gedownload. Onder `Materialen’ wordt onder andere geschreven over de aanschaf van een microscoop, diverse objectieven, gebruik van camera’s die op een microscoop kunnen worden gemonteerd, het maken van een oplossing of verdunning, kleurstoffen en het gebruik van een microtoom. In `Preparaten’ wordt een overzicht gegeven van de preparaten die op deze site te vinden zijn. Sommige preparaten zijn met vrij simpele technieken te maken en zijn snel gereed, andere zijn moeilijker en kosten veel tijd. De `Foto’ pagina geeft een snel overzicht van de beschikbare preparaatafbeeldingen. In `Links’ zijn diverse fabrikanten, kennisbanken en verenigingen genoemd waar veel specialistische informatie te vinden is.
Een van de problemen die je hebt als je thuis wetenschap probeert te bedrijven door het uitvoeren van experimenten is de beschikbaarheid van kleine hoeveelheden chemicaliën. Ik leg er hier bewust de nadruk op dat ik alleen maar geïnteresseerd ben in kleine hoeveelheden aangezien ik geen ruimte heb om kilo’s te bewaren maar vaak ook alleen maar relatief kleine hoeveelheden nodig heb voor de experimenten die ik uitvoer.
Drogisterij Blik in Leiden gevonden is een leverancier van kleine hoeveelheden chemicaliën tegen redelijke prijzen. Ik heb zelf de winkel bezocht en een en ander gekocht. In de winkel staat aardig wat en het viel me op dat er ook kleurstoffen te krijgen zijn die interessant zijn voor microscopisten. Na een gesprek met de eigenaar kan ik vermelden dat men het beste via de website kan bestellen en evt. ook een e-mail kan sturen. Dat laatste vooral als men op zoek is naar een chemicalie die niet in de webwinkel te vinden is. Ook werd het advies gegeven om , indien mogelijk, naast de formele wetenschappelijk naam/formule de triviaal naam te vermelden.
Het adres is:
Drogisterij BIK
Douzastraat 4
2131 HB Leiden
