Met de razendsnelle opkomst van de sociale media is er een nieuwe klasse van deskundologen ontstaan: de op een of andere manier bekende, niet onintelligente, maar ondeskundige leek die met veel aplomb zijn of haar stem laat horen.
Bron:
Nico Terpstra; “Al is de waarheid nog zo snel, de leugen achterhaalt haar wel”; Nederlands Tijdschrift tegen de Kwakzalverij; December 2020; p. 6-8.
Als er twee dingen tegelijkertijd of snel na elkaar gebeuren, brengt men ze snel met elkaar in verband en is men geneigd te denken dat er een oorzaak-gevolg relatie is, terwijl dit niet zo hoeft te zijn. Dit noemen we een confirmation-bias, in het Nederlands “voorkeur voor bevestiging” genoemd . Mensen hebben een natuurlijke neiging om meer oorzakelijkheid te zien dan er echt is. Hierbij speelt mee dat we bij bijzondere ervaringen graag op zoek gaan naar een verklaring. Onderzoek laat zien dat we liever kiezen voor een onwaarschijnlijke verklaring dan voor geen verklaring, vooral als we angstig of onzeker zijn. We ontkennen dan dat het gewoon toeval kan zijn. Je kunt dan steeds meer toevalligheden gaan opmerken en ze zien als bewijs voor iets groters. De basis voor samenzweringstheorien.
Ik ben een proces technoloog gespecialiseerd in processen voor het opschonen van gassen. We spreken dan vaak van een “Gas Cleaning Plant”, afgekort GCP. Ook heb ik bij mijn vorige werkgever op een afdeling gewerkt die GCP heette (andere betekenis). Dus… toen ik in de auto op weg naar mijn werk achter deze auto zat te wachten tot het licht op groen sprong, kon ik het niet laten om snel een foto te maken. Is dit toeval? Ja dus.
Momenteel ben ik bezig met het doorlezen van het “Handboek Internet Search en Data Journalistiek” van Andrew Dasselaar en Jerry Vermanen. Wat mij betreft is dit een boek/naslagwerk dat iedereen die wel eens serieus zoekt op het internet in zijn bezit zou moeten hebben. Ik ga het hele boek niet bespreken in deze blogpost maar wat ik wel even wilde samenvatten is de beschreven strategie als men tegen “Fake news en andere hoaxes” aanloopt. Zeer actueel in deze COVID tijd.
Zoek op snopes.com en andere sites van professionele onzinbestrijders.
• Snopes.com: Gespecialiseerd in het ontzenuwen van internetflauwekul.
• Nieuwscheckers.nl: Nederlandse variant.
Raadpleeg de echte deskundigen bv:
• Leest men een over een onderzoek naar kanker –> Raadpleeg KWF Kankerbestrijding
• Contrails, Lizard men –> Iemand die gespecialiseerd is in complotdenken of kritisch denken. Voorbeelden zijn: Skepsis, Klopt dat wel, Dr. Jan-Willem van Prooijen, Ruurd Oosterwoud, Jelle van Buuren, Brecht Decoene, etc.
Ga naar de bron
Als je een bericht krijgt dat je niet vertrouwd zijn er een paar mogelijkheden:
• De informatie heeft geen bron. In dat geval is deze waarschijnlijk uit de duim gezogen.
• De informatie heeft wel een bron. In dat geval kun je die raadplegen. Doe dat dan ook. Als je iets niet begrijpt is daar altijd nog Google om je te helpen de betekenis op te zoeken.
Andrew Dasselaar, Jerry Vermanen
Handboek Internet Search en Data Journalistiek
Van Duuren, 6de Ed, 2018
ISBN 9789463560535
Nee, het is de relectie van de lamp in een raam.
Zittende in mijn werkkamer zag ik deze condensstreep in de hemel en besloot daar een foto van te maken. Omdat ik door een raam probeerde te fotograferen had ik een probleem met de reflectie van de plafondlamp. Het lukte me niet een hoek te vinden waar deze wegviel.
Wat ik echter ook dacht was, “zo maak je dus UFO foto’s”.
Je blijft je verbazen over wat er soms je pad kruist. Dit keer de “Patafysica” oftewel de fysica van de metafysica.
De patafysica is de wetenschap van denkbeeldige oplossingen voor inexacte, onnuttige wetenschappen.
Voorbeelden zijn:
“Untersuchen was ist, und nicht was behagt“
Bovenstaande animatie grafiek laat op een inzichtelijke manier de globale temperatuurstijging zien waar we mee te maken hebben. Iedere keer dat ik zulk een presentatie van data zie begrijp ik steeds minder waarom er nog steeds mensen zijn die klimaatverandering ontkennen of ontkennen dat de mens hier een belangrijke rol in speelt.
In deze tijd waar we praten over verlies van privacy door de grote dot com bedrijven zoals Facebook, Google, Twitter, Apple, Microsoft, etc. vergeten we wel eens de rol die de overheid in deze speelt of gespeeld heeft. De geschiedenis van het Fiscaal nummer of SoFi nummer of BSN nummer is daar een mooi voorbeeld van.
Recentelijk toonde mij iemand een brief uit 1988 over de toekenning van het fiscaal nummer, hetzelfde nummer dat nu als BSN nummer bekend staat.
Als je na zulk een tijd weer die brief onder ogen krijgt dan is er een passage die opvalt onder het kopje “Alleen voor belastingdoeleinden”. Benadrukt wordt dat het nummer alleen voor belastingdoeleinden is en nergens ander gebruikt voor zal worden.
Het wetsvoorstel voor invoeren van het fiscaal nummer stamt uit 1984 en werd in 1985 goedgekeurd door de tweede kamer en vervolgens ook al in 1985 ingevoerd. Al in 1988 werden voorstellen ingediend om het Fiscaal nummer om te zetten in een SoFi nummer dat ook voor Sociale Zekerheids issues (bijstand’s fraude bestrijding) gebruikt kon worden. In 2007 is het SoFi nummer BSN nummer geworden.
Ik was bijna vergeten dat ik deze foto afgelopen jaar gemaakt heb. In augustus 2018 liep ik door Amsterdam en lopende door de Nieuwezijds Voorburwal viel me onderstaand naambord op. Onmiddellijk kwamen er wat herinneringen over de “Kerk van Scientology” uit de 80 en 90 jaren bovendrijven. Het sektarische gedrag, de uitbuiting van sekteleden en het gevecht dat ze met Karin Spaink hadden en verloren hebben. Kennelijk konden ze zich onderstaand pand niet meer veroorloven en zijn ze naar de Wibautstraat verhuist. Recentelijk zag ik ze onder de naam “Dianetics” met hun “detector” op de gezondheidsbeurs in Utrecht staan. Typisch zo’n club die je het idee geeft dat als mensen nog steeds met ze in zee willen gaan, na alle publiciteit en onthullingen, dat deze bedrogen willen worden.
OP 3 november 2018 heb ik het Skepsis congres “Tussen Hemel en Aarde” in Amersfoort bezocht. Het was wederom een boeiend en onderhoudend congres met vele interessante sprekers.
Ik heb tijdens de lezingen een paar zinnen opgeschreven die ik graag wilde onthouden.
David Hume:
A Wise man proportions his believe to his evidence.