Maand: juni 2018

Fabian Oefner

Dit is zulk een experimentje waarvan ik zei, zodra ik erover las en een foto zag, ‘”dat wil ik ook eens doen.”  Het experiment is heel eenvoudig. Injecteer verschillende kleuren wateroplosbare verf in een beetje ferrofluid dat op een magneet staat, en kijk naar het prachtige effect dat ontstaat. Dit experiment werd oorspronkelijk gepresenteerd door de Zwitserse kunstenaar Fabian Oefner. Op zijn site Fabian Oefner | Gateway to the Invisible laat prachtige foto’s en ook nog watt andere mooie experimenten zien. Ik raad iedereen ook aan naar zijn TED talk te kijken: Fabian Oefner: Psychedelic science | Video on TED.com

Kiezelgoer

Een van die microscopie onderwerpen waar ik iets meer werk van wil gaan maken is het bekijken van diatomeeën (http://nl.wikipedia.org/wiki/Diatomee%C3%ABn). Op YouTube zijn er een drietal interessante filmpjes te vinden over dit onderwerp, waarin beschreven wordt waar men ze kan vinden, isoleren en bewerken voor chemisch onderzoek.

Daar zit aardig wat werk aan verbonden en ik ben er nog niet aan toegekomen dit daadwerkelijk uit te voeren. Ik wist echter dat kieselgoer opgebouwd is uit diatomeen, hetgeen ook wel blijkt uit de andere naam waaronder het bekend is nl diatomeeënaarde.  Bij een drogist wat kieselgoer kunnen kopen. Onderstaande foto laat zien wat ik onder de microscoop zag. Men kan waarnemen  dat kieselgoer inderdaad opgebouwd is uit diatomeeën, maar men kan ook goed zijn dat het fijngemalen is. Veel skeletten zijn sterk beschadigd en men ziet alleen maar brokstukken.

Russische Veldmicroscoop

Een van de microscopen die ik in mijn bezit heb is een oude Russische veldmicroscoop die verrassend goed werkt (ooit eens via het blad ‘Mens en Wetenschap’ gekocht). Laatst kocht ik in een kringloopwinkel een kistje met een speelgoed microscoop erin. Het ging me meer om het kistje, die microscoop was kapot. Er zat echter ook een preparaat bij “Leafhair of Silverberry” hetgeen ik vervolgens onder deze microscoop bekeken heb, De foto van het bladhaar heb ik gemaakt door de lens van mijn Samsung Galaxy Note 2  op het oculair te zetten. Al met al is het resultaat verrassend goed.

Bleef de vraag over wat voor een plant een “Silverberry” is. Dat heb ik kunnen uitdokteren nadat ik de latijnse naam “Elaeagnus commutata” gevonden had. In het Nederlands heet deze plant “Zilverwilg”, een tuinstruik die uit Noord-Amerika komt. De struik heeft een grijsgroen blad en een groenwit kleurige bloem.

Saharazand op mijn auto – II

In het vorige blog werd over Saharazand op de auto geblogd. Als er in de Sahara een zandstorm heeft gewoed kan het opgewaaide stof en fijne zand hoog in de atmosfeer terecht komen en door de wind over een groot oppervlak verspreid worden. Als het gaat regenen, komt het met de regen omlaag en vinden we het o.a. terug op onze auto als een fijn gele of soms oranjeachtig waas. Indertijd heb ik het zand m.b.v. plakband van de auto afgehaald en onder de microscoop bekeken. Dat gaf echter niet al te duidelijke beelden. In oktober heb ik een nieuwe kans gehad. Dit keer heb ik echter wat zand afgespoeld en vervolgens ingedampt alvorens het onder mijn Euromex ML2000 microscoop te bekijken met doodvallend en gepolariseerd licht. Vooral onder gepolariseerd licht is nu te zien dat er mineralen in het zand zitten. Het merendeel lijkt kwarts te zijn en er zit ook wat organisch materiaal tussen.

Saharazand op mijn auto

Op vrijdag, 29 juni 2012 regende het  en de dag erna viel me op hoe stoffig mij auto was. Ik moest onmiddellijk aan Saharazand denken. Als er in de Sahara een zandstorm heeft gewoed kan het opgewaaide stpf en fijne zand hoog in de atmosfeer terecht komen en door de wind over een groot oppervlak verspreid worden. Als het gaat regenen, komt het met de regen omlaag en vinden we het o.a. terug op onze auto als een fijn gele of soms oranjeachtig waas.

Op de foto is dat niet goed te zien, maar de kleur doet inderdaad geelachtig aan. Op zaterdag vroeg ik me af of ik iets interessants kon vinden in dit stof als ik het microscopisch onderzocht. Ik besloot daarom een plakband preparaat te maken. Een stukje helder plakband werd eerst op de autoruit geplakt  en vervolgens op een objectglaasje. Het objectglaasje werd onder een microscoop gelegd. In dit geval heb ik gebruik gemaakt van mij Celestron Digitale Microscoop die volgens de fabrikant 10x, 40x en 150 x kan vergroten. Onderstaande foto heb ik met deze microscoop gemaakt bij maximale vergroting. Het grote deeltje is ca. 0.3 mm groot. Veel details kan men niet herkennen. Men ziet veel zeer kleine donkergekleurde deeltjes en lichtgekleurde deeltjes. Ik heb dit preparaat ook eens onder mijn Euromex Novex K microscoop bekeken met opvallend licht en kreeg de indruk dat het lichtgekleurde materiaal van organisch oorsprong was (meer groen gekleurd).

 

Melk verzuring?

Altijd op zoek zijnde naar leuke en gemakkelijk uit te voeren experimenten kwam ik het experiment ‘Measuring the pH of Milk’ tegen, waarbij men naar de verzuring van melk kijkt. Melk wordt al besmet met bacteriën voor het de koeienuier verlaat. In verse melk is het aantal bacteriën nog laag hetgeen de melk dan ongevaarlijk maakt. De melkzuur bacterie is in deze het belangrijkst. Deze zet suikers om in melkzuur. Als deze bacteriën in aantal toenemen verzuurd de melk. Dit fenomeen kan men dan binnen drie dagen waarnemen.

Zo gezegd, zo gedaan.  We hadden in huis alleen maar van die kartonnen pakjes halfvolle melk. Daar heb ik er eentje van gepakt, enkele ml in een buis gestopt, daar weer een pH elektrode in gestopt en een lange duur meting opgestart (1 meting per 1 en later 2 minuten). Het resultaat kan men zien in onderstaande grafiek. Zelfs na 1 week is er nog altijd geen pH daling waar te nemen. Achteraf gezien is de verklaring eenvoudig. De melk in deze pakjes is gesteriliseerd, men hoeft ze zelfs niet in de koelkast te bewaren. Daar leven dus geen melkzuur bacteriën in waarvan de populatie kan groeien. Alhoewel dit niet het resultaat is waar ik op hoopte suggereert het resultaat wel dat de melk in deze pakjes zeer goed gesteriliseerd is.

Bladafdruk maken voor microscopisch onderzoek

In het boek van Bruno P. Kremer met de titel `Mikroskopieren ganz einfach’  (2008, Kosmos, ISBN: 9783440113400) wordt een methode beschreven om een afdruk te maken van een blad en die afdruk vervolgens microscopisch te bestuderen. De methode is heel eenvoudig in zijn opzet en geeft goede resultaten. Uiteraard heeft men een blad van een plant nodig. Daar laat men een druppel alleslijm (bv van Bison) opvallen dat men met een dekglaasje dun uitsmeert. Laat de lijm goed drogen. Neem vervolgens een pincet met een scherpe punt en gebruik die om  voorzichtig een stukje lijmlaag van het blad te trekken en op een objectglaasje te leggen. Leg er vervolgens een dekglaasje op en bekijk het resultaat onder de microscoop.

Zoals men in onderstaande foto kan zien is de afdruk die men op deze manier kan verkrijgen zeer gedetailleerd. Zelfs huidmondjes zijn zichtbaar. Op zich is deze methode makkelijker om dit soort structuren waar te nemen dan met een microtoom aan de slag te gaan.

Raspberry Pi en Nokia 5110 LCD schermpje

De Raspberry PI, een minicomputer, is een van de leukere gadgets om aan te schaffen. Alhoewel je de Raspberry PI kunt ombouwen naar een mediacenter is mijn aandacht uitgegaan naar de GPIO poort die op de Pi aanwezig is. Hier kan men elektronica mee aansturen.

Een van mijn eerste projectjes op dat gebied is het aansturen van een Nokia 5110 LCD schermpje, een 84×48 pixel monochroom LCD display. Ik moet hierbij bekennen dat ikzelf niet veel heb uitgevonden maar slaafs de instructies nagevolgd die ik op de website van Bartlomiej Bania kon vinden (deze link werkt ondertussen niet meer0. Zoals men op onderstaande foto kan zien met goed resultaat.

Zoals op de foto ook te zien is heb ik mijn Raspberry Pi systeem een beetje aangepast. Door een Raspberry PI GPIO Expansion Board op een breadboard te plaatsen en deze via een flatcable met de GPIO van de Raspberry te verbinden kan men een iets makkelijker te manipuleren werkomgeving creëren. Via jumper wires en DuPont kabels is vervolgens het LCD schermpje verbonden met het breadboard.

Heel fijn roet op een katalysator

Soms kom je op je werk zaken tegen die mooie foto’s opleveren. In onderstaande foto zie je katalysator deeltjes (gecrushed) waarop heel fijn roet is afgezet. Het was eigenlijk de bedoeling dat dit materiaal roetdeeltjes zou afvangen. Deze deeltjes zijn echte zo fijn dat ze door het bed zullen heen bewegen. Op de foto kun je zien dat er slechts een heel dun laagje op de katalysator deeltjes zit.

Bresser Junior Digi Microscoop DM 400

Een van de populair wetenschappelijke gadgets waar ik een zwak voor heb zijn de digitale microscopen. Recentelijk werd er bij de Lidl de Bresser Junior Digi Microscoop DM 400 voor ca. 40 € te koop aangeboden, hetgeen een aanzienlijk gereduceerde prijs is. Ik kon de verleiding dan ook niet weerstaan en heb er een aangeschaft.  De DM400 wijkt een beetje af van de kleine digitale microscopen die ik al eerder gekocht heb hij lijkt nog het meeste op de Intel Play QX3 digitale microscoop die ik vroeger in mijn bezit had. De microscoop is opgebouwd uit een grote opnametubus die een statiefhouder geplaatst is.  De objecttafel is ingebouwd in het statief en door deze op en neer te bewegen kan het beeld scherpgesteld worden. De opnametubus kan uit de houder gehaald worden.

De Digitale microscoop heeft een USB-2 aansluiting en een kabel is bijgesloten. Men kan 3 verschillende vergrotingen (20x, 80x, 350x) instellen door een draaiknop op de opnametubus. De bijgeleverde drivers en software werkt onder Microsoft Windows® XP (service-Pack 2), Windows® VISTA en Windows 7. Naast reeds beschreven zaken bevat het pakket een doosje met o bjectglaasjes, dekglaasjes, enkele preparaten van goede kwaliteit, een CD-ROM met driver, handleiding en software  en een papieren gebruiksaanwijzing. Al met al een zeer compleet pakket.

Installatie van de driver en AmCap software werkte zonder problemen. De kwaliteit van het beeld bij 20x en 80x vergroting is uitstekend te noemen. Bij 350x vergroting is het moeilijk scherpstellen hetgeen echter een probleem is bij alle digitale microscopen die ik verkregen heb in de loop der tijd.

De bijgesloten software was echter een verrassing die hielp dit euvel min of meer te compenseren. Op de CD-ROM kan men nl. Photomizer SE software vinden. De software voert automatisch beeldcorrecties uit en het resultaat was een aanzienlijke verbetering, juist bij de hogere vergroting. Enkele voorbeelden worden hierbeneden weergeven.