Categorie: Microscopie

Een van de redenen om lid te worden van een microscoopvereniging (NGVM) is dat deze werkavonden organiseert waar je interessante objecten onder de microscoop kunt bekijken maar waar je ook technieken leert. Afgelopen vrijdag bekeken we `weiland plas water’ onder de microscoop. Dat water bevat algen en levende organismen. Een probleem bij het bekijken van dergelijke levende wezens is dat men ze soms plet onder een dekglaasje. Op deze werkavond heb ik een trucje geleerd waarmee men dat kan voorkomen.
Men begint met schone objectglaasjes en dekglaasjes (maak deze eventueel schoon met alcohol). Vervolgens heeft men (zuivere) vaseline en een kleine plastic injectiespuit nodig. Zuig wat vaseline op in de injectiespuit. Neem nu voorzichtig een dekglaasje en plaats, m.b.v. de injectiespuit, op elke hoekpunt een beetje vaseline. Leg dit dekglaasje voorzichtig neer (vaseline aan de bovenkant). Pak een dekglaasje en leg er een druppel monster op. Plaats nu het dekglaasje voorzichtig over de druppel heen (vaseline aan de onderkant).  Als het goed gaat is de druppel nog redelijk heel. Neem nu een prepareernaald en druk voorzichtig de hoekpunten een beetje in. Druk voorzichtig naar beneden totdat de capillaire zuiging in werking treedt (de druppel verdeelt zich vanzelf). Als alles goed gegaan is dan is er nog voldoende ruimte over tussen dekglaasje en objectglaasje zodat men geen organismes plet.  Aangezien de vaseline langzaam smelt daalt het dekglaasje geleidelijk gedurende de microscopie sessie.  Al met al een handig trucje dat makkelijk uit te voeren is.

Een van de foto’s die je min of meer verplicht moet maken als je een digitale microscoop hebt is een vergroting van een computerchip. De chip zelf heb ik van een printplaatje gesloopt. Mijn interesse werd gewekt omdat deze chip een doorzichtige bovenkant heeft. De behuizing rond de chip heeft dimensies van 1 x 1 cm. De foto zelf heb ik gemaakt m.b.v. mijn Celestron Handheld Digital and Optical Microscope Model # 44306, een uiterst handig apparaatje waarmee men zowel optisch als digitaal preparaten kan bekijken. Volgens de handleiding is de minimale vergroting bij gebruik van de digitale microscoop 20x (hetgeen dus in werkelijkheid 4.5x is). De resolutie van de digitale camera is 2 MP.

Een van de boeken die ik ooit eens in een 2de hands boekwinkel heb gevonden was het `Handboek voor Mikroskopie` van Dr. Georg Stehli (een vertaling uit het Duits door J.C. Alders, De Hofstadt, , 2^de druk, 1944).  Op p. 74 van het boek kwam ik een intrigerend plaatje van een zakmikroskoop tegen.

Dit type zakmicroscoop was schijnbaar erg populair in de 19^de en begin 20^ste eeuw. Ik heb enkele artikelen over dit type microscoop op Micscape (Microscopy-UK Micscape Microscopy and Microscopes Magazine) gevonden, `The Great Age of the Taschenmikroskop Part 1` en` Victorian ‘Live Box’ Microscope` . Voor de rest heb ik niet veel meer  informatie heb ik niet kunnen vinden over dit type microscoop, alhoewel ik het wel eens in een museum heb gezien.
Enkele jaren geleden was ik op Marktplaats aan het rondkijken en kwam ik een advertentie tegen waarin dit soort zakmicroscoop te koop werd aangeboden, een `Achromatisches Universal-Taschen Mikroskop`.  Het moge duidelijk zijn dat ik toendertijd deze zakmicroscoop aangeschaft heb.

Handige hulpmiddelen bij het microscoperen zijn vaak voor een ander toepassing ontwikkeld. Dit zuigpompje is ontwikkeld voor het oppakken van IC’s maar is ook uitermate geschikt om  dekglaasjes op te pakken en neer te leggen zonder er met je vette vingers aan te komen.

Een van de meer onbekende hulpstukken in de microscopie is de kattensnorhaar. Een zeer fijne maar relatief sterk naaldvorming instrument dat men bv gebruikt om een dekglaasje dat op een ingesloten voorwerp licht op te tillen door de haar tussen dekglaasje en objectglaasje te duwen. Op deze manier wordt het object niet beschadigd. Nu zijn kattensnorharen ziet zo gemakkelijk te kopen maat gelukkig is er tegenwoordig een goed alternatief nl. accupunctuurnaalden. Voor ca. 3 € kan men 100 van deze steriel verpakte naalden bestellen bij AliExpress. Op deze manier heeft dit kwakzalvers instrument toch nog een nuttige toepassing.

Kleine, een beetje aparte, microscopen verzamelen is een beetje een hobby van me geworden. Recentelijk heb ik de Row Rathenow Kleinmicroscop B verkregen. Dit is een microscoop die in de voormalige DDR als schoolmicroscoop gebruikt werd. De microscoop, is compact (17 cm hoog), voelt degelijk aan maar is verrassend licht in gewicht. Het lichte gewicht komt door het gebruik van lichtgewicht materialen zoals plastic voor de meeste onderdelen en aluminium voor de optische buis. Het objectief bestaat uit 2 onderdelen, 2 lensdelen, die op elkaar geschroefd kunnen worden waardoor me zowel een vergroting van 125x (1) en 200x (1+2) kan bereiken. Het vergrotingsbereik verloopt continue vanaf 50x door de buis naar boven te trekken zodat deze lange wordt. Op de buis staan markeringen die de vergrotingsfactor aangeven.

De spiegel kan gepositioneerd worden door een klein heveltje dat aan de zijkant bevestigd is. Een ander hendeltje is om een eenvoudig gaten diafragma te bedienen. De tube kan in zijn geheel uit het lichaam gehaald worden.

In de foto van de microscoop heb ik een foto van een preparaat geplaatst dat ik gemaakt heb door mijn mobiele telefoon camera op het oculair te plaatsen. Het preparaat is een stengel van een paardenstaart.

Wolharen onder de microscoop laten een zeer karakteristieke schubbenstructuur zien. Dat is goed waarneembaar op onderstaande (donkerveld) foto van een (ruwe) wol haar, ingesloten in Euparal. Bij onbewerkte wol loopt er een zwarte streep door her midden. Die is hier niet waarneembaar hetgeen aangeeft dat deze wol al bewerkt is.

Microscoop: Euromex ML 2000, Luckyzoom YW500 HD 5MP USB Cmos Camera Electronic Digital Eyepiece, Objectief 10x (Euromex S. Flat Field 10 0.25 – 160 0.17 DIN)