Iedereen is geneigd zich onmiddellijk te herkennen in vage en algemene beschrijvingen die men dan ziet als typerend voor de eigen unieke persoonlijkheid. In 1948 voerde Betram Forer, een Amerikaanse psycholoog, een experiment uit met (psychologie) studenten. De studenten werd verteld dat ze deelnamen aan een persoonlijkheidstest waarbij ze na afloop van de test een individuele analyse zouden terugkrijgen. In werkelijkheid kregen alle studenten dezelfde karakterbeschrijving terug die hij had geëxtraheerd uit krantenhoroscopen. De studenten werd ook gevraagd om de karakteromschrijving te beoordelen en ze vonden nagenoeg unaniem dat de analyse hun karakter perfect weergaf (gemiddeld 4.26 op een schaal van 5, een resultaat dat meerdere malen gereproduceerd is).
Enkele voorbeelden van de algemene uitspraken die Forer in zijn beschrijving had opgenomen zijn:
- U wilt graag dat andere mensen U aardig vinden, maar u bent vaak nogal kritisch ten opzichte van uzelf
- Hoewel U aan de buitenkant altijd gedisciplineerd en beheerst lijkt, bent U innerlijk vaak heel zorgelijk en onzeker
- U bent er trots op een onafhankelijke denker te zijn en U aanvaardt de bewering van anderen niet zonder overtuigend bewijs
Het hier beschreven mechanisme wordt vooral door zogenaamde waarzeggers en gedachtelezers gebruikt om mensen het idee te geven dat ze inderdaad paranormale krachten hebben. Ze beginnen een sessie vaak met dergelijke algemene uitspraken en omdat de slachtoffers zich daarin al snel persoonlijk herkennen reageren deze vervolgens door antwoorden te geven die meer gedetailleerde informatie bevatten. Door op deze manier steeds meer informatie uit het slachtoffer zelf te plukken kunnen deze “artiesten” gaandeweg steeds specifiekere uitspraken doen. De techniek staat ook bekend onder de naam “cold reading”.